Bir şeyin hakikatini bilmeden yemin edenin durumu nedir?
Soru Detayı– Bir şeyin haram olduğunu bilmediği için, bu helaldir diye yemin eden kişinin durumu nedir?
Değerli kardeşimiz,
Lağv Yemin:
Lağv yeminiHanefilere göre, yanlışlıkla edilen, yani sahibinin söylediği sözün hakikat dışı olduğu halde, doğru olduğunu zannederek ettiği yemindir. Bu yeminde hem geçmiş ve hem de şimdiki zamanla ilgili olabilir. Meselâ borcunu ödemediği halde, ödediğini zannederek veya cebinde para olduğu halde olmadığını zannederek yemin eden kişinin ettiği yemin, lağv yemindir (Kâsânî, Bedâiu’s-Sanâi III, 17; Merginânî, el-Hidâye, II, 72; Mevsılî, el-İhtiyâr., IV, 46). Hanefîlerin bu anlayışı bir çok sahabe ve tabiinden nakledilmiştir (bk. Zeylâi, Nasbu’r-Râye, III, 293).
Şâfiîlere göre lağv yemini, konuşma esnasında kasıt olmadan insanın ağzından çıkan “hayır vallahi, evet vallahi” gibi yeminlerdir. (Şirbinî, Muğni’l-Muhtaç, IV, 324, 325). Lağv yemininin bu şekildeki izahı Hz. Âişe (ra) tarafından Hz. Peygamber (asm)’den nakledilmiştir. (bk. Buhârî, Eyman,15; Ebû Dâvud, Eyman, 6).
Hz. Peygamber (asm)’den lağv yemini için başka izahlar da rivâyet edilmiştir. Mesela bir hadiste: “Âtıcıların yemini lağvdır, onun için kefaret yoktur.” buyurmuştur. (Heytemî, Mecmua’z-Zevaid, IV, 185).
Alimler kendi anladıkları lağv yemininden dolayı günah ve kefaret olmadığında hemfikirdirler. Çünkü Allah (c.c) lağv yemininden dolayı kulunun muaheze edilmeyeceğini bildirmiştir. (bk. Mâide, 5/89).
Şâfiiler, Hanefilerin lağv yemini dedikleri yeminleri bu grup içinde kabul etmedikleri için, doğru zannedilerek edilen yeminlerden dolayı da kefaretin gerekli olduğu kanaatindedirler.
İlave bilgi için tıklayınız:
– YEMİN.
Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet