Değerli kardeşimiz,

Cahiz, Mutezile alimlerindendir. Eserleri okunurken Ehl-i sünnete uygun görüşlerinden istifade edilebilir.

“Er-Red ale’n-Nasârâ ve’l-Yehûd” isimli eseri: Câhiz bu reddiyesin­de, Kur’ân-ı Kerîm’in Yahudi ve Hristiyanlara dair verdiği bilgilerin yanlışlığını iddia eden Hristiyanların yönelttikleri al­tı soruya cevap vermektedir. Eserin te­mel özelliği, bu sorulan cevaplandırması dolayısıyla, İslâm’a dil uzatan Hristiyan­ların kendi dinlerinin savunulacak bir yanı olmadığını onlara göstermesidir.

Bir diğer özelliği de İslâm’ın ortaya çıkışın­dan milâdî IX. yüzyıla kadar geçen dö­nemde gayri müslimlerin sosyal durum­ları hakkında bilgi vermesidir.

Câhiz’in reddiyesinin asıl metni günümüze ulaş­mamıştır. Sadece Ubeydullah b. Hassan tarafından seçilmiş bazı kısımları mev­cuttur. Eser Ezher Kütüphanesi ile Ahmed Teymur Paşa Kütüphanesi’nde bulunmaktadır. 

El­deki reddiyenin büyük bir kısmı, Müberred’in el-Kâmil adlı eserinin kenarında, daha sonra da J. Finkel ta­rafından neşredilen Selasü resâil içinde yer almaktadır. Finkel bu reddiyeyi “A Risâla of Al-Jâhiz” adıyla İngilizce’ye de çevirmiştir. J. Finkel’in neş­ri esas alınarak I. S. Allouche tarafından “Un traite de polemique Christiano – Musulmane au IXe siecle” adıyla Fransızca’­ya tercüme edilen eserin tahkikli neşri Abdüsselâm Hârûn ve Muhammed Abdullah eş-Şerkavî tarafından yapılmış, bu neşirden Osman Cilacı tarafından “H­ristiyanlığa Reddiye” adıyla Türkçe’ye çevrilmiştir.

(bk. T.D.V. İslam Ansiklopedisi, İstanbul – 1993, CAHİZ maddesi, VII/22)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet