Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, İslam bu uygulamanın zaman içinde yok olmasını hedeflemiş idi, sonunda bu hedefe ulaşıldı.

Sorunuza gelince:

Zuhaylî, tefsirinde şu bilgilere yer vermiştir:

“Alimlerin ittifakıyla, efendi köle ve cariyesini evlen­meye zorlayamaz.” (Zuhayli, Tefsir, Nur 32. ayetin tefsiri)

Bununla beraber, aynı surenin 32. ayetinde yer alan “içinizden evli olmayanları, köle ve cariyeleriniz arasından da salih olanları (samimi Müslüman ve evlendikleri zaman eşlerine karşı sorumluluklarını yerine getirebileceklerine güvendiklerinizi) de evlendirin.” mealindeki ifadesinde alimler tarafından iki ayrı yorum yapılmıştır:

Birincisi: Efendi, köle ve cariyesini onların rızası olmadan da evlendirebilir.

İkincisi: Efendisinden izin almadan bir köle ve bir cariyenin evlenmeleri caiz değildir.

Kurtubi’nin bildirdiğine göre, başta Ebu Hanife ve Malik olmak üzere alimlerin çoğuna göre “Efendi, köle ve cariyesini onların rızası olmadan da evlendirebilir.” (Kurtubi, ilgili ayetin tefsiri)

el-Cezeri’nin de verdiği bilgiye göre, efendinin kölesini evlendirmeye zorlama yetkisinin olup olmadığı konusunda alimler arasında ihtilaf vardır:

Ebu Hanife, Malik ve Şafii (Kavl-i kadimde) efendinin köle ve cariyesini onların rızası olmadan da evlendirebilir.

Buna mukabil, Şafii (Kavl-i cedidde) ve Ahmed b. Hanbel böyle bir yetkisinin olmadığını söylemişlerdir. (el-Cezeri, el-Fıkhu ala’l-Mezahibi’il-arbaa, 2/130; el-Mevsuatu’l-Fıkhiyetu’l-Kuveytiyye, 23/49)

İlave bilgi için tıklayınız:

– Maddi gelirin az olması evliliğe engel görülebilir mi?

– Kölelik ve cariyelik müessesesinin günümüzde geri gelme olasılığı …

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet