Değerli kardeşimiz,

“Elli Dört Farz (erba‘a ve hamsün ferâiz)” adlı pek çok risale kütüphanelerde mevcut olup, bunların Hasan Basri’ye (ö.110/728) isnad edildiği görülmektedir.(1)

Süleyman Uludağ’ın İslam Ansiklopedisine yazdığı Hasan-ı Basri maddesinde(2), Etem Levent’in ‘Hasan-ı Basri ve Tefsir İlmindeki Yeri’ adlı doktora tezinde(3) aynı görüş tekrarlanmaktadır. 

Bu risalelerin başında genellikle Hasan Basri’nin öyle dediği rivayet edilir:

“Müminin geçirdiği hiçbir gün ve gece yoktur ki ona elli dört farz vacib olmasın”(4)

“Her gece ve gündüzde mümin üzerine elli dört farz vacib olur, gereğiyle amel etmez ise asilerden olur.”(5)

Diğer bir nüshada ise, sened zinciriyle bu sözün Hasan Basri’ye isnad ettirildiği görülmektedir.(6)

Bu eseri, şeyh, alim ve şair olan Salahi Efendi (ö. 1197/1783) “Elli Dört Farz Şerhi” adıyla şerh etmiştir. (7)

İlave bilgi için tıklayınız:

– ELLİ DÖRT FARZ

Dipnotlar:

1) Marmara Ün.İ.F.Kütüphanesi, 2681 D.Nolu kitap, (Şerh-u elli dört farz- Salahî Abdullah Efendi’nin ‘Kırk Sual’ adlı kitabının derkenarında), Oğuz, M. İhsan, ‘İslamın Özü’, T.D.V.İSAM Küt.22502 D.Nolu Salahi Abdullah Efendi’nin ‘Elli dört Farz Şerhi’ esas alınmıştır. Ayrıca Elli dört Farz Risalesi, Süleymaniye Ktp. İbrahim Ef.bl.no:854/10, Hacı Mahmut Ef.bl.no:2104, 1147.
2) Uludağ, S., DİA., ‘Hasan-ı Basri’,  C.XV, s.291.
3) Levent, Etem, ‘Hasan-ı Basri ve Tefsir İlmindeki Yeri’, Ank.İ.F. (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
4) Süleymaniye Ktp., H. Mahmud Ef.bl.no:2104.
5) Süleymaniye Ktp., Düğümlü Baba bl.no:207 (Seyyid Ahmed Nazif Nüshası).
6) Süleymaniye Ktp., İbrahim Ef.bl.no: 854/10.
7) İstanbul 1260, 1264, 1276, 1302.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet