Karşılık vermekten nasıl kurtulurum?
Soru Detayı– Karşılık verme konusunda çok günah işleyeceğim aklıma geliyor ki öyle nasıl böyle günahlardan kaçabilirim?
– Her günahtan kaçmayı başarabiliyorum ama karşılık vermeye gelince bu konu sıkıntı oluyor benim için.
Değerli kardeşimiz,
Karşılık verme dürtüsü, çoğu insanın zaman zaman zorlandığı bir durum. Birine karşılık vermemek veya sabırlı kalmak; sabır, öz denetim ve bazen zihinsel pratik gerektirir. Bu konudaki düşüncelerinizden dolayı vicdan yapmanız, aslında farkında olduğunuzu ve kendinizi geliştirme isteğinizi gösteriyor, bu da çok olumlu bir adım.
İşte bu konuda kendinizi geliştirmek için bazı tavsiyeler:
İlk Önce Tepkilerinizin Kökenini Analiz Edin
Birisi sizi kıracak ya da sinirlendirecek bir şey söylediğinde, hemen tepki vermek yerine bir durun, küçük bir mola verin. Daha sonra ise neden böyle bir tepki verdiğinizi ve duygularınızın kökenini analiz etmeye çalışın.
Bu şekilde, tepkisel hareket etmekten kaçınabilirsiniz.
Sonra Niyetinizi Zihninizde Pekiştirin
Karşılık vermeme kararlılığını zihninizde iyice pekiştirin. “artık karşılık vermeyeceğim” diye kendinize sık sık telkinde bulunun. Bu niyetle, kendinizi her öfke anında daha iyi frenleyebilirsiniz.
Burada aynı zamanda Fussilet süresinin 63. ayetini okuyun, çünkü bu ayet size güç verecektir. Cenab-ı Hak şöyle buyuruyor:
“Rahman’ın has kulları, yeryüzünde alçakgönüllülükle yürürler; cahiller kendilerine sataştığında da ‘Selametle’ der, geçerler.”(Fussilet, 41/63)
Karşı Tarafla Empati Kurun
Size bir şey söyleyen veya olumsuz bir tavırda bulunan kişi, muhtemelen kendi içinde bazı sıkıntılar yaşıyor olabilir. Onun yaşadığı sorunlara odaklanarak empati kurmaya çalışmak, öfkenizi dindirmenize ve karşılık verme isteğinizi azaltmanıza yardımcı olabilir.
Sabırlı Olmayı Pratik Edin
Sabır, kas gibi çalıştıkça güçlenen bir özelliktir. Zaman zaman kendinizi zorlayacak küçük denemeler yaparak sabırlı kalmayı deneyin. Bu, karşılık vermemeyi de daha kolay hâle getirebilir.
Bu konuda Yüce Rabbimizin şu sözlerini okumanız sabır gücünüzü artıracaktır:
“İyilikle kötülük bir değildir. Kötülüğü en güzel şekilde sav. O zaman seninle aranızda düşmanlık bulunan kimse, sanki yakın bir dost gibi olur.” (Fussilet 41/34)
Abdullah b. Abbas (r. anhüma) da “İyiliğin en güzelini, öfkeliyken sabretmek, kötülüğe maruz kaldığında bağışlamak” şeklinde açıklamış ve şöyle demiştir:
“İnsanlar bunu yaptıkları zaman Allah onları korur; düşmanları da onların önünde eğilir ve candan bir dost gibi olur.”(Buhârî, Tefsir 41:1)
Farkındalık ve Nefes Alıştırmaları
Derin nefes alıp vermek, vücudunuzu sakinleştirir. Karşılık vermek istediğinizde durup birkaç derin nefes alın. Bu, vücudunuzu gevşetir ve zihninizi sakinleştirir.
Kendi İç Sesinizi Güçlendirin
Karşılık vermek istediğinizde, “Bu anlık bir durum, kendime hakim olabilir ve huzur içinde kalabilirim.” gibi cümlelerle kendinizi telkin edin.
Kendinizi bu konuda geliştirdikçe, sabrınız ve hoşgörünüz artacak ve bu tutum size huzur katacaktır.
Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet