Değerli kardeşimiz,

– İbn Kesir’de yer alan “cahiliye ölümü ile ölür”  ifadesi hadis kaynaklarında “nifak” kavramıyla belirtilmiştir. Fakat, bu iki ifadeyi de aynı anlamda anlamak mümkündür.

– Hadis kaynaklarındaki hadisin meali şöyledir: Hz. Ebu Hureyre anlatıyor; Peygamberimiz (a.s.m) şöyle buyurdu:

“Kim gaza etmeden veya kendini -niyet olarak- gazaya hazırlamaksızın vefat ederse, nifakta bir şube üzerinde (münafıklığın bir parçasını kendinde barındırmış olarak) ölür.”(Müslim, İmare, 158; Ebu Davud, Cihad, 17; Nesaî, Cihad, 2; Ahmed b. Hanbel, 2/374)

– Abdullah b. Mübarek, bu hadisin Hz. Peygamber (a.s.m)’in hayatta olduğu döneme mahsus olduğu görüşündedir. Diğer bazı alimlere göre ise, hadis her zaman için geçerlidir. Manası şudur: Cihada gitmeyen ve gitmeye yönelik içinde bir niyet taşımayan kimse, -savaştan kaçan, savaşa gitmeyen, ondan geri kalan- münafıkların bir vasfını kendisinde barındırmış olur. (Nevevî, ilgili hadisin şerhi)

– Münafıklık sıfatını/vasfını taşımak küfür anlamında değildir; Müslümana yakışmayan bir vasıf olduğu manasına gelir. Çünkü, bir müminin -gerçek mümin olması için- bütün sıfatlarının her an mümin olması lazım değildir. Örneğin; yalan  da bir küfrün sıfatıdır. Fakat bir mümin yalan söylemekle kâfir olmaz. Nitekim, bir kâfir de -imanın bir vasfı olan– dürüst olmakla imana gelmiş sayılmaz. Hadiste bu üslubun tercih edilmesi, gazaya teşvik, geri kalmamak hususunda bir uyarı amacına yöneliktir. Bu sebeple, İbn Mübarek’in, bu hadisin Hz. Peygamber (a.s.m)’in hayatta olduğu devreye ait olduğu yönündeki görüşü, çok makul görünmektedir.

– Cihad kadınlara farz olmadığı için hadis onları kapsamaz.

– Bu zamanda cihad manevidir, maddi cihadın zarardan başka Müslümanlara bir faydası olmadığı ortada olduğuna göre, bu hadisin manası, manevi cihad bakımından da değerlendirilmelidir. Çünkü cihaddan maksat, i’la-yı kelimetullahtır. Allah’ın sözünün yücelmesi –bu çağda– ilim, fikir ve kalemle olmaktadır. Bugün, Kur’an’ın hakikatlerini  öğrenmek, öğretmek, onları yaşayarak canlı bir örnek olmak ve lisan-ı haliyle İslam ahlakını göstermekten daha  büyük bir cihad tasavvur edilemez.

İlave bilgi için tıklayınız: 

– Ayet ve hadislerin ışığında cihad.

– Cihadın Kısımları Nelerdir?

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet