Değerli kardeşimiz,

Kı­ra­at sı­ra­sın­da oku­nan ayet­le­re yan­lış­lık­la bir ke­li­me ilâve et­mek, ya­hut oku­nan ayet­ler­den bir ke­li­me ve­ya bir harf ek­silt­mek, ya­hut bir ke­li­me ve­ya har­fi öne al­mak ya­hut son­ra­ya bı­rak­mak ya­hut baş­ka bir ke­li­me va­ya har­fe çe­vi­re­rek oku­mak­la ma­na bozul­mu­yor­sa, na­maz da bo­zul­maz. Fa­kat ila­ve edi­len ke­li­me, Kur’an’da bu­lun­mak­la bir­lik­te, ma­na­yı küf­rü ge­rek­ti­re­cek şe­kil­de de­ğiş­ti­rir­se, na­ma­zı bo­zar.

Ekber yerine “ekbâr” veya Allah yerine “Âllah” şeklinde uzatarak okumak mânâyı bozacağı için bununla namaza başlanmış olmaz. Allahu Ekber lafzında dikkat edilecek husus “A” harfiinin uzatılarak “AAA” şeklinde okunursa namaz bozulur. Bunun sebebi de; “Allahu ekber” sözü , “Allah en büyüktür” anlamına geldiği halde bu söz “Aaallahu ekber” şeklinde okunduğu takdirde anlam “Allah gerçekten büyük müdür?” şekline dönüşmektedir. B harfinin uzatılması da anlamı bozduğu için namazı bozar. Çünkü ekbãr diye uzatıldığında büyük lafzı yerine “davul” manasına gelecek bir anlam ortaya çıkar.

Bir elifin ziyadesiyle B harfini uzatmak, “Allahu Ekbeeer / Ekbaaar” demek ifitah tekbirinin yerine gelmesine engeldir. Namaz içerisinde böyle bir okuyuş -sahih olan görüşe göre- namazın bozulmasına sebeptir. Bu görüş esastır. Muhammed İbni Mukatil’e göre, eğer kişi med ile medsizliği (bir harfi çekme ile çekmeme) arasındaki farkı anlamıyorsa bir şey olmaz.(bk. Ö Nasuhî Bilmen, Büyük İslam İlmihali, İftitah tekbiri konusu, s.125)

İbn Abidîn, el-Cezerî gibi alimlerin de bildirdiğine göre,  Hanefî mezhebinde,  iftitah tekbirinin sıhhat şartlarından biri de “Ekber” lafzındaki “B” harfini uzatmamaktır. Eğer birisi “Ekbaar” veya “İkbaar” dese tekbiri yerine gelmiş olmaz, namaz içinde söylese namazı bozulur. (bk. Reddu’l-Muhtar, 1/453; el-Cezarî, el-Fıkhu ala’l-meazhibi’l-arbaa, 1/223)

Malikî mezhebi dışındaki üç mezhebe göre, “B” harfini uzatarak “Ekbaar” diyenin namazı sahih olmaz. (bk. el-Cezarî, a.g.e, 1/225)

Buna göre, bu işin  tek çaresi namaz kıldığımız zaman imam olacağı belli olan kimselere gizlice bu telaffuzun doğru olmadığını hatırlatmak ve verdiğimiz kaynaklarda bununla namazın bozulacağını seslendirmektir. Şayet böyle bir telaffuz olduysa, arkasında namaza durmamak gerekir. Çünkü namazı sahih olmayan birinin arkasında namaza durmak da doğru değildir.
 
“Ekbaar” kelimesi “KBR” kelimesinin çoğulu olup “Davul”, “hayız / aybaşı” veya “şeytan” manasına gelir. (bk. İbn Abıdîn, a.g.y)

Bazılarına göre, “Ekbaar” davul, “İkbaar” ise hayız manasına gelir. (el-Cezerî, a.g.y)

Bunun iftitah tekbirinde olmasıyla diğer tekbirlerde olması arasında bir fark yoktur. Bu itibarla bütün tekbirleri usulüne uygun bir şekilde almak gerekir.

Allah Teâlâ noksanlarıyla beraber bütün ibadetlerimizi kabul etsin…

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet