Ölümü hatırlama hadisi sahih mi?
Soru Detayıأَكْثِرُوا ذِكْرَ هادم اللَّذَّاتِ
أَكْثِرُوا مِنْ ذِكْرَ هادم اللَّذَّاتِ
أَكْثِرُوا ذِكْرِ هاذم اللَّذَّاتِ
أَكْثِرُوا مِنْ ذِكْرِ هاذم اللَّذَّاتِ
– ve de belki benim görmediğim başka yazılışları olan Tirmizi Nesai ve daha bir çok alimden rivayet edilen bu hadisin en doğru orijinal metni hangisi ya da hangileridir?
– Bir imam bana yukarıda yazdığım metinlerin anlamlarının bir olduğunu bu yazılışların raviden kaynaklandığını söyledi bu doğru mudur?
– Ayrıca 4. maddedeki hali Riyâzü’s Sâlihînde yazılı hali (Diyanetin basımı) Tirmizi’den alınma ve orada hadis için hasen derken, gördüğüm diğer bazı kaynaklarda 4 maddeye de sahih demiş?
– Bu kafa karışıklığımı giderirseniz çok sevinirim.
Değerli kardeşimiz,
أَكْثِرُوا ذِكْرَ هادم اللَّذَّاتِ
أَكْثِرُوا مِنْ ذِكْرَ هادم اللَّذَّاتِ
أَكْثِرُوا ذِكْرِ هاذم اللَّذَّاتِ
أَكْثِرُوا مِنْ ذِكْرِ هاذم اللَّذَّاتِ
– Bu farklı yazılış tarzı ravilerden kaynaklanmış olması kuvvetli bir ihtimaldir.
– Bununla beraber, Hz. Peygamber Efendimiz (asm)’in farklı zamanlarda farklı tarzda aynı hakikati ifade etmesi de mümkündür.
– Bu hadislerdeki farklılık iki kelimeden kaynaklanmıştır.
Biri: Hadim ile Hazim, diğer ise, Zikr ile Min zikr..
– Tirmizi’de أَكْثِرُوا ذِكْرَ هَاذِمِ اللَّذَّاتِ şeklinde gelmiştir. Tirmizi, bu rivayet için “hasen garib” demiştir. (H. no: 2307)
– Nesai de bu şekilde rivayet etmiştir. (H. no: 1824)
– Hâkim de bu şekliyle rivayet etmiş ve bunun “sahih” olduğunu belirtmiştir. (Hâkim, 4/357)
– Zehebi de bu tashihi tasdik etmiştir. (a.g.y)
– Hazim: Kesen anlamına gelir. Yani; lezzetleri kökünden kesip atan ölümü çokça zikredin.
– Hadim ise; yıkan manasına gelir. Yani; lezzetleri yıkan ölümü çok hatırlayın.
Hadis alimlerinin daha çok tercih ettikleri rivayet, أَكْثِرُوا ذِكْرَ هَاذِمِ اللَّذَّاتِ şeklidir.
Diğer şekiller, ravilerin hatası olarak değerlendirilmiştir. (bk. Mirkatu’l-Mefatih, 5/298; Tuhfetu’l-Ahvezi, 6/489)
Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet