Değerli kardeşimiz,

Kur’an’da sarhoş edici olan hamr / içkiler için “rics” ifadesini kullanılmıştır. (Maide, 5/90) Rics, necis demektir. Ayette ilk anlamı manevi necaset olmakla beraber, dört mezhep alimleri onun maddi olarak da necis olduğunda ittifak etmişler. (V. Zuhaylî, el-Fıkhu’l-İslamî, 6/158)

Konuyu daha da detaylandırırsak; Hanefi mezhebine göre, şaraptan başka sarhoşluk verici alkollü maddelerin içilmesi haram olmakla birlikte, bunların tıpkı şarap gibi necis olup olmadıkları konusunda farklı görüşler ileri sürülmüştür. İmam Ebu Hanife, şarap ve üzümden yapılanların dışındaki alkollü içkilerin bir dirhemden (ıslattığı yer avuç içinden) fazlasının elbiseye bulaşması halinde bile namaza engel olmayacağını söylemiştir. (Serahsi, Mebsut, 24/14-15)

Buna göre, kolonya ve ispirto gibi şeylerin içilmesi haram ise de alınıp satılmaları ve kullanılmaları caiz görülmüştür.

Şafii mezhebine göre ise, üzümden imal edilen şarap ile diğer maddelerden elde edilen ve sarhoş edici nitelikte olan alkollü içkilerle kolonya arasında fark yoktur. Bunlar da şarap gibi necistir ve haram kılınmıştır. Azı-çoğu fark etmez, bulaştıkları yerin yıkanması gerekir.

Esas hüküm bu olmakla beraber,  ilaçlara ve kokulara katılan (esans, parfüm ve benzeri şeyleri kullanıma elverişli hale getirebilmek amacıyla) az miktardaki katkı maddeleri, necis olsalar bile görmezden gelinebilecek ve affedilecek necasetlerden sayılmıştır. (el-Cezeri, el-Mezahibu’l-Erbaa, 1/19; Mehmed Keskin, Büyük Şafii İlmihali, s. 504)

Genel olarak alimlerin büyük çoğunluğuna göre, hamr / şarap necistir. Bu sebeple, şarap gibi sarhoş edici olan bütün maddeler de necistir. Diğer bazı alimlere göre, şarabın necis olduğuna dair ayet ve hadis yoktur. Bu sebeple, şarap ve onun gibi sarhoş edici maddelerin içilmesi haram olmakla beraber, parfüm ve kolonya gibi maddelerde kullanılması necis değildir. Bu sebeple, alkol maddesi %50’nin altında bulunan kolonya ve benzeri koku maddelerini kullanmakta bir sakınca yoktur. (bk. Multeka’l-hadis)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet