Değerli kardeşimiz,

Hanefilerin sağlam görülen görüşüne göre sehiv secdesi vacib, genel olarak diğer mezheplere göre ise sünnettir. (1)

Hanefilerin bu konuda dayandığı delil, Abdullah b. Mes’ud (r.a)’den nakledilen şu hadistir:

“Sizden birisi namazında şüpheye düşerse, doğrusunu araştırsın ve namazını kanaatine göre tamamlasın, sonra selam verip sehiv secdesi yapsın, yani yanıldığı için iki secde daha yapsın.”(2)

Ebû Saîd el-Hudrî (r.a) de Allah elçisinin şöyle buyurduğunu nakleder:

“Sizden biri namazı üç rek’at mı yoksa dört rek’at mı kıldığında şüpheye düşerse, şüphesini atsın ve kesin olarak bildiği ne ise, onun üzerinden namazı tamamlasın. Selâm vermeden önce de iki secde yapsın. Eğer beş kılmış ise, bu secdeler namazına şefaatçi olur, tam kılmış durumda ise, bu iki secde şeytanın kendisinden uzaklaşmasına vesile olur.” (3)

Hz. Peygamber (asm) ile ashab-ı kiramın gerektiği durumda sehiv secdesi yapmaları bu secdenin vacib olduğunu gösterir. Haccın vaciblerinden birisinin eksik kalması halinde, bunu telâfi için kurban kesilmesi gibi, sehiv secdesi de, namazdaki eksiklerin tamamlanması için vacib kılınmıştır.

Hanefilere göre; namaz kılan kişi bu secdeyi terketmekle günahkâr olur, fakat namazı fasit olmaz. Çünkü sehiv secdesi kaybolmuş bir şeyin tazminidir. Bir şeyin tazmini ise ancak vacib olur. Sehiv secdesi, teşehhüdü okumak ve selâm vermek gibi vacib olan işlerin yapılmasından doğan günahı kaldırır; fakat bir rükün olan, meselâ bir rükuu yapmamaktan doğan eksikliği kaldırmaz.

Namazda vacibi terkeden kişi sehiv secdesi yaparak namazını tamamlayabileceği gibi, o namazı bitirdikten sonra yeniden de kılabilir. Bu konuda serbesttir.

Kaynaklar:

(1) bk. İbnül-Hümâm, Fethul-Kadîr, Mısır 1316/1898, I, 355, 374; el-Kâsânî, Bedâyiu’s-Sanâyi’, Beyrut 1394/1974, I,163-179; el-Meydânî, el-Lübâb, İstanbul t.y., I, 95 vd.; ez-Zühaylî, el-Fıkhul-İslâmî ve Edilletüh, Dımaşk 1405/1985, I, 87 vd.

(2) bk. Buhârî, Salat, 31; Müslim, Mesâcid, 88, 89; Ebû Dâvud, Salât, 190, 191, 193; Nesâî, Sehv, 24, 25; İbn Mâce, İkâme, 132, 133; Mâlik, Muvatta’, Nidâ, 61-63; Ahmed b. Hanbel, I, 190, 193, 204-206.

(3) bk. Buhârî, Sehv, 6, 7; Müslim, Salât, 19, 20; Ahmed b. Hanbel, III, 12, 37, 42.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet