Değerli kardeşimiz,

Teaddüd-i kudema; kadimlerin birden çok olması; yani ezeli olanların birden fazla olması, yani -haşa- birden çok ilahların varlığı anlamına gelir. Bu mesele nazari bir meseledir ve Ehl-i sünnet ve Mu’tezile arasındaki bir problemdir.

Mu’tezile’ye göre, Allah’ın zatına çeşitli sıfatlar isnad edilirse, birçok kadim varlığın mevcudiyeti kabul edilmiş olur. Bu düşünceyle her şeyi zatına irca etmekte ve sıfatların mahluk olduğunu iddia etmektedir.

Buna karşı Ehl-i Hakk’ın görüşü Allah’ın sıfatları vardır ve Allah’ın sıfatları zatının ne aynıdır ne de gayrıdır. Allah’ın sıfatları Zat’ı ilahi ile kaimdir ve bizim için bunun keyfiyeti de meçhuldür. Ehl-i Hakk’ın “Allah’ın sıfatları Zat’ı ilahi ile kaimdir.” görüşü, teaddüd-i kudema problemini de ortadan kaldırmış olmaktadır. (Geniş bilgi için bk. DİA Sıfat Mad. ve Bekir Topaloğlu, Maturidiyye Akaidi, MÜİF Vakfı Yayınları)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet